Tabele okresowe pierwiastków chemicznych to zbiór informacji o właściwościach chemicznych wszystkich pierwiastków. Są one podzielone na okresy i grupy, co pomaga w łatwiejszym porównywaniu właściwości podobnych pierwiastków. Czytając tabele okresowe, możemy z łatwością znaleźć informacje na temat konkretnego pierwiastka, takie jak jego symbol, liczbę atomową, masę
Pierwiastki to rodzaj substancji czystej zbudowanej z jednakowych atomów. Mogą one występować w postaci zbiorów pojedynczych atomów (np. gazy szlachetne), cząsteczek zbudowanych z takich samych atomów np. O2, N2, lub w postaci sieci krystalicznych, jak na przykład diament. Pierwiastki w stanie wolnym, czyli nie połączone z innego rodzaju pierwiastkami, nazywane są substancjami prostymi. Nazwa ta pochodzi stąd, iż żadnym zabiegiem chemicznym nie można z nich otrzymać substancji prostszych. Natomiast substancje, z których można metodami chemicznymi otrzymać substancje prostsze, nazywane są substancjami złożonymi. Na przykład dwutlenek węgla składa się z dwoch pierwiastków: węgla i tlenu, a więc nie jest substancją prostą, lecz złożoną. Do chwili obecnej znanych jest ponad sto pierwiastków, z czego tylko 88 występuje w przyrodzie. Oznaczane są one symbolami. Te zaś składają się z pierwszej dużej litery nazwy łacińskiej danego pierwiastka. Jeżeli nazwy większej liczby pierwiastków zaczynają się na tą samą literę to dodaje się do niej kolejną małą literę z nazwy. Biorąc pod uwagę właściwości fizyczne pierwiastków chemicznych, można je podzielić na dwie grupy: metale i niemetale. Metale to pierwiastki charakteryzujące się bardzo dobrym przewodnictwem elektrycznym, oraz metalicznym połyskiem. Duże przewodnictwo cieplne metali powoduje odprowadzanie energii od skóry i dlatego metale w dotyku są zimne. Zabarwienie większości z nich jest bardzo podobne: od jasnosrebrzystego do ciemnoszarego. Zdarzają się wyjątki, jak na przykład miedź – brązowoczerwona czy złoto – żółte. Niemetale w większości przypadków nie przewodzą dobrze prądu elektrycznego oraz nie posiadają metalicznego połysku. Cechują się zróżńicowanym zabarwieniem. Substancję złożoną z dwóch lub większej liczby różnych pierwiastków chemicznych, powiązanych ze sobą w charakterystyczny i uporządkowany sposób, nazywamy związkiem chemicznym. W zależności od przyjęych kryteriów ( pochodzenia, składu czy własciwości chemicznych), związki chemiczne można dzielić bardzo różnie. Najczęściej jest to podział na związki organiczne i nieorganiczne. Związki dwuskładnikowe zapisujemy we wzorze sumarycznym w odpowiedniej kolejności od metalu do niemetalu, np. MgO. Nazwę zaś odczytujemy zaczynając od niemetalu, np. tlenek magnezu. W przypadku pierwiastków przyjmujących rózne wartościowości, po nazwie danego pierwiastka podaje się jego wartościowość w danym związku, na przykład Fe2O3 – tlenek żelaza (III). Dla wzorów zawierających większą liczbę atomów w cząsteczce, do nazwy można dodać przedrostek określający liczbę: NO2 – ditlenek azotu (prawidłową nazwą jest również tlenek azotu (IV). Zobacz również Właściwości i otrzymywanie alkanów Atom i cząsteczka Fosfor Właściwości alkenów Hydroliza soli Hel Wapń Bor Glin Powłoki elektronowe Tlen Stany skupienia Objętość molowa gazów Mol Benzen
wybranych pierwiastków i zapisuje odpowiednie chemicznych b) analizuje właściwości pierwiastków chemicznych pod względem możliwości tworzenia tlenków i wodorotlenków amfoterycznych c) opisuje sposoby usuwania twardości wody, zapisuje odpowiednia równania reakcji
wybranych pierwiastków chemicznych bloku d 4. okresu wskazuje elektrony walencyjne i elektrony rdzenia atomowego w zapisie konfiguracji elektronowej pierwiastków bloku d 4. okresu określa położenie pierwiastka w wymagania na ocenę bardzo dobrą oraz: pisze konfigurację elektronową wybranych pierwiastków chemicznych bloków i 5. i 6.
• wskazuje w układzie okresowym pierwiastków symbole wybranych pierwiastków; • podaje wzory chemiczne wody i tlenku węgla(IV); • wymienia podstawowe różnice pomiędzy metalami a niemetalami; • odróżnia metal od niemetalu na podstawie przedstawionych właściwości; • podaje wspólne właściwości metali;
Właściwości metali: - stały stan skupienia, oprócz rtęci - metaliczny połysk - są kowalne i ciągliwe - są srebrzystobiałe lub srebrzystoszare oprócz złota i miedzi - maja różne temperatury topnienia oraz różną gęstość. właściwości niemetali. Właściwości niemetali: - gazowy, ciekły lub stały stan skupienia pierwiastków chemicznych II.6) odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, liczbę masową, rodzaj pierwiastka – metal lub niemetal); II.7) wyjaśnia związek między podobieństwem właściwości pierwiastków należących do tej samej grupy układu okresowego oraz stopniową zmianą równania reakcji chemicznych − zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych dotyczących właściwości chemicznych kwasów (zachowanie wobec metali, tlenków metali, wodorotlenków i soli kwasów o mniejszej mocy) − zapisuje równania reakcji chemicznych ilustrujące utleniające właściwości wybranych kwasów
bada właściwości wybranych metali i niemetali; – podaje właściwości metali i niemetali; – odczytuje z tabeli dane dotyczące temperatur wrzenia i topnienia pierwiastków chemicznych. –porównuje właściwości metali i niemetali; – wyjaśnia, do czego można zastosować metale, uwzględniając ich właściwości.
Oceń prawdziwość opisów dotyczących pierwiastków chemicznych należących do tej samej grupy układu okresowego. a) Mają jednakowe liczby elektronów walencyjnych b) Ich elektroujemność zwiększa się wraz ze zwiększeniem się liczby atomowej c) Ze zwiększeniem się liczby atomowej zmniejsza się ich zdolność do przyjmowania 0Djsu.
  • jkg7zoebmb.pages.dev/45
  • jkg7zoebmb.pages.dev/47
  • jkg7zoebmb.pages.dev/6
  • jkg7zoebmb.pages.dev/76
  • jkg7zoebmb.pages.dev/12
  • jkg7zoebmb.pages.dev/99
  • jkg7zoebmb.pages.dev/29
  • jkg7zoebmb.pages.dev/7
  • właściwości wybranych pierwiastków chemicznych